Қаз
Мәтіндер
Джек Лондон. Ақ азу
Қаншық қасқыр адам даусы мен жегін иттердің қыңсылағанын бәрінен бұрын естіп, сөнген отқа тықсырып тұрған адамын тастап, ең алдымен тайып шықты. Қасқырлар діңкелеткен олжасын тастап кетуге қимай, бірнеше минут кідіріп, тың тыңдап тұрды да, сонаң кейін қаншық қасқырдың ізімен жөнеп берді.
Топтың алдында топ басшысының біреуі, ірі денелі сұр қасқыр келеді. Ол қасқырларды қаншық қасқырдың ізімен жүргізді. Алға шыққысы келген жас қасқырларды сақтандырғандай, арсылдап, кейде азуын жұмсап, кейін қуып отырды. Қаншық қасқырдың алда қар үстімен желе жортып бара жатқанын бәрінен бұрын көріп, бұрынғысынан гөрі аршындап басқан да сол еді.
Қаншық қасқыр арланмен қатар жортып келеді, бейне бір бұл орын соның сыбағасына тиген сияқты, ол енді топтан бөлініп шыққан да жоқ. Қаншық қасқыр қатарласып ілгері аттап қалған кезде де, басшы қасқыр оған ырылдаған да жоқ, тісін ақситқан да жоқ. Қайта қаншық оған ұнайтын сияқты, себебі үнемі қатар жортуға тырысады. Арлан қасқыр өте жақындап кеткен кезде, қаншық қасқырдың өзі тісін қайрап, арсылдайды. Ол кей кезде арланның иығынан тістеп алудан да тайынбады. Басшы қасқыр мұндай кездерде ашуланбай, бар болғаны басқа жаққа қарап секіріп, ілгері қарай қорбаңдап қарғыды. Бұл оған топты басқаруға кедергі болған бірден-бір ұнамсыз нәрсе еді, ал қаншық қасқырды басқа бір реніші бар. Қаншықтың оң жағында арық, тіс қаққан қартаң қасқыр жүріп келеді, әлгінің сұр терісіне талай жерден тістің таңбасы түскен. Осы қасқыр өне бойы қаншық қасқырдың оң жағында келеді, себебі бұл қасқырдың сол жағында ғана жалғыз көзі бар. Кәрі қасқыр да қаншыққа соқтығып, біресе иығына, біресе мойнына өзінің айғыз тұмсығын тигізіп келеді. Қаншық қасқыр сол жағында келе жатқан арланның жағымпаздық көрсеткенін тісін сақылдатып қарсы алса, мұны да солай қарсы алады. Ал екеуі бірдей, бір уақытта сүйкенген кезде қаншық қасқырға қиындық туады, – екеуіне де тісін ала ұмтылу керек болады, сонымен қатар топтан қалмай, аяғының астына да қарап отыру қажет. Осындай минутта екі арлан күрілдеген дауыспен арсылдасып, бір-біріне тістерін ақситады. Басқа кез болса бұлар таласып қалған болар еді, бірақ қазір ұнату мен бәсекелестік басқа бір күшті сезімге жол берді, ол бүкіл топтың апшысын қуырып бара жатқан аштық сезімі еді.
Волчица первая услышала звуки человеческих голосов и повизгивание ездовых собак, и она же первая отпрянула от человека, загнанного в круг угасающего огня. Неохотно расставаясь с уже затравленной добычей, стая помедлила несколько минут, прислушиваясь, а потом кинулась следом за волчицей.
Во главе стаи бежал крупный серый волк, один из вожаков стаи. Он-то и направил стаю по следам волчицы, предостерегающе огрызаясь на более молодых своих собратьев и отгоняя их ударами клыков, когда они отваживались забегать вперёд. И это он прибавил ходу, завидев впереди волчицу, медленной рысцой бежавшую по снегу.
Волчица побежала рядом с ним, как будто место это было предназначено для неё, и уже больше не удалялась от стаи. Вожак не рычал и не огрызался на волчицу, когда случайный скачок выносил её вперёд, – напротив, он, по-видимому, был очень расположен к ней, потому что старался всё время бежать рядом. А ей это не нравилось, и она рычала и скалила зубы, не подпуская его к себе. Иногда волчица не останавливалась даже перед тем, чтобы куснуть его за плечо. В таких случаях вожак не выказывал никакой злобы, а только отскакивал в сторону и делал несколько неуклюжих скачков. Это было единственное, что мешало ему управлять стаей. Но волчицу одолевали другие неприятности. Справа от волчицы бежал тощий старый волк, серая шкура которого носила следы многих битв. Этот волк всё время держался справа от волчицы. Объяснялось это тем, что у него был только один глаз, левый. Старый волк то и дело теснил её, тыкаясь своей покрытой рубцами мордой то в бок ей, то в плечо, то в шею. Волчица встречала его ухаживания лязганьем зубов, так же как и ухаживание вожака, бежавшего слева, и, когда оба они начинали приставать к ней одновременно, ей приходилось туго: надо было рвануть зубами обоих, в то же время не отставать от стаи и смотреть себе под ноги. В такие минуты оба волка угрожающе рычали и скалили друг на друга зубы. В другое время они бы подрались, но сейчас даже любовь и соперничество уступали место более сильному чувству – чувству голода, терзающего всю стаю.
Жабу
