3. Мереке

Сөздікқор

1/12

Тренажер

1/10

Урок

1/10

Урок

2/10

Урок

3/10

Поздравляем!

Урок закончен

очков
1. Сәйкестендіріңіз
  • Салтанатты
  • Қоныс той
Салт-дәстүр Қоныс тойТосын сыйСалтанатты
  • Тосын сый
  • Салт-дәстүр
2. Сәйкестендіріңіз
  • Құрметіне қойылу
  • Тілек айту
ТойлауТілек айтуАт, есім қоюҚұрметіне қойылу
  • Ат, есім қою
  • Тойлау
3. Сәйкестендіріңіз
  • Шақыру
  • Есте сақтау
ӨткізуЕсте сақтауШақыруҚонақжай
  • Өткізу
  • Қонақжай
4. Сәйкестендіріңіз
  • Қоныс той
  • Тосын сый
  • Салтанатты
  • Салт-дәстүр
  • Қоныс той
  • Тілек айту
  • Құрметіне қойылу
  • Тосын сый
  • Салтанатты
  • Салт-дәстүр
5. Құрастырыңыз
ы
Ы
 
 
Т
Т
о
О
н
Н
с
С
ы
Ы
с
С
й
Й
6. Сәйкестендіріңіз
  • Құрметіне қойылу
  • Ат, есім қою
  • Тілек айту
  • Тойлау
  • Салтанатты
  • Құрметіне қойылу
  • Ат, есім қою
  • Тілек айту
  • Тойлау
  • Қоныс той
7. Құрастырыңыз
а
А
л
Л
Т
Т
й
Й
і
І
е
Е
т
Т
у
У
к
К
8. Сәйкестендіріңіз
9. Сәйкестендіріңіз
  • Шақыру
  • Өткізу
  • Қонақжай
  • Есте сақтау
  • Шақыру
  • Өткізу
  • Қонақжай
  • Есте сақтау
  • Тосын сый
  • Қоныс той
10. Жазыңыз
11. Сәйкестендіріңіз
12. Жазыңыз
13. Сәйкестендіріңіз
14. Толықтырыңыз
  1. -
    Мына
    сізге!
  2. -
    Оооо,
    қандай
    ?
  3. -
    .
    Екі
    ай
    бұрын
    пәтер
    алдым.
  4. -
    !
    Міндетті
    түрде
    келемін.
  • мереке
  • той
  • Қоныс
  • Құттықтаймын
  • шақыру
15. Дұрыс нұсқасын таңдаңыз
  • Жиналыс
  • Қоныс той
  • Тілек айту
16. Сөйлем құрастырыңыз
ертеңгі
ертеңгі
туған
туған
Сіздерді
Сіздерді
күніме
күніме
шақырамын.
шақырамын.
17. Толықтырыңыз
  1. -
    Айжан,
    анамыздың
    не
    сыйлаймыз?
  2. -
    Керемет
    жасайық.
    Салтанатты
    түрде
    өткізейікші.
    Мүмкін
    мейрамханада
    ?
  3. -
    Иә,
    анамызды
    сол
    мейрамхананың
    қасына
    алдап
    .
  4. -
    Сосын
    оны
    бір
    құшақ
    гүлмен
    күтіп
    алайық.
  5. -
    Онда
    мен
    ең
    керемет
    тортқа
    тапсырыс
    берейін.
  • туған
  • тойлаймыз
  • тосын
  • шақырамыз
  • сый
  • күніне
18. Дұрыс нұсқасын таңдаңыз
  • Туған күн
  • Шақыру
  • Тілек
  • Тосын сый
19. Дұрыс нұсқасын таңдаңыз
  • Ағам туған күн жасайды
  • Ағам тосынсый жасайды
  • Ағам қоныс той жасайды
20. Дұрыс нұсқасын таңдаңыз
  • Жандос туралы
  • Дос туралы
  • Есім қою туралы
21. Дұрыс жауапты таңдаңыз
Немересінің атын неге Димаш қойды?
  • Ұлды болсын деп
  • Дарынды болсын деп
  • Бауы берік болсын деп
22. Дұрыс нұсқасын таңдаңыз
  • Ұлы туылды
  • Әкесіне хабарласты
  • Атасы немересіне ат қойды
23. Диалогты тыңдаңыз
  1. -
    Сәлем,
    Жанна.
    Қандай
    сұлусың!
    Қайда
    бара
    жатырсың?
  2. -
    Сәлем
    Болат!
    Мені
    екі
    түрлі
    мерекеге
    шақырды.
    Қазір
    әріптесімнің
    қоныстойына
    бара
    жатырмын.
    Кешке
    туған
    күн
    кешіне
    барамын.
  3. -
    Ооооо,
    қандай
    керемет!
    Жақсылап
    көңіл
    көтер.
    Айтпақшы,
    келесі
    аптаның
    соңында
    мен
    де
    туған
    күн
    кешін
    өткіземін.
    Сені
    соған
    шақырмақпын.
  4. -
    Менің
    есімде.
    Ұмытпаймын.
24. Жауап беріңіз
Жанна қайда бара жатыр?
  • жұмысқа
  • мерекеге
  • құрбысына
25. Толықтырыңыз
  1. -
    Сәлем,
    Жанна.
    Қандай
    сұлусың?!
    Қайда
    бара
    жатырсың?
  2. -
    Сәлем
    Болат!
    Мені
    екі
    түрлі
    шақырды.
    Қазір
    әріптесімнің
    бара
    жатырмын.
    Кешке
    кешіне
    барамын.
  3. -
    Ооооо,
    қандай
    керемет!
    Жақсылап
    көңіл
    көтер.
    Айтпақшы,
    келесі
    аптаның
    соңында
    мен
    де
    туған
    күн
    кешін
    Сені
    соған
    шақырмақпын.
  4. -
    Менің
    есімде.
    Ұмытпаймын.
  • мерекеге
  • туған
  • өткіземін.
  • қоныстойына
  • күн
26. Дұрыс орналастырыңыз
  • - Менің есімде. Ұмытпаймын.
  • - Сәлем, Жанна. Қандай сұлусың! Қайда бара жатырсың?
  • - Сәлем Болат! Мені екі түрлі мерекеге шақырды. Қазір әріптесімнің қоныстойына бара жатырмын. Кешке туған күн кешіне барамын.
  • - Ооооо, қандай керемет! Жақсылап көңіл көтер. Айтпақшы, келесі аптаның соңында мен де туған күн кешін өткіземін. Сені соған шақырмақпын.
27. Мәтінді оқыңыз, тыңдаңыз
Ерекше есімдер Ресейдің Саратов пен Челябинск облыстарында ең жиі кездесетін ерекше есім – Олимпиада. Саратов облысында Олимпиада есімді 65 әйел адам өмір сүреді екен. Оның ең үлкенінің жасы 93 болса, ал ең кішісінің жасы 7-де. Ал, Челябинск облысында 124 адамның аты Олимпиада. 2011 жылы ұйымдастырылған Қысқы Азия ойындары кезінде елімізде туылған 40 нәрестенің есімін Азияда қойған. Сондай-ақ, елімізде ерекше есімдер арасына Саммитбек, Саммитхан, Саммиттерді де кездестіруге болады. Иә, тарихта нәрестенің дүниеге келген күніне байланысты да Наурызбай, Боранбай, Дауылбай, Сәуірхан деп қойған. Алайда, құрметті ата-аналар, сәбилеріңіздің есімі ерекше болғаннан, жақсы мағынаға толы болғаны маңызды.
Толығырақ
28. Жауап беріңіз
Ерекше есімдер Ресейдің Саратов пен Челябинск облыстарында ең жиі кездесетін ерекше есім – Олимпиада. Саратов облысында Олимпиада есімді 65 әйел адам өмір сүреді екен. Оның ең үлкенінің жасы 93 болса, ал ең кішісінің жасы 7-де. Ал, Челябинск облысында 124 адамның аты Олимпиада. 2011 жылы ұйымдастырылған Қысқы Азия ойындары кезінде елімізде туылған 40 нәрестенің есімін Азияда қойған. Сондай-ақ, елімізде ерекше есімдер арасына Саммитбек, Саммитхан, Саммиттерді де кездестіруге болады. Иә, тарихта нәрестенің дүниеге келген күніне байланысты да Наурызбай, Боранбай, Дауылбай, Сәуірхан деп қойған. Алайда, құрметті ата-аналар, сәбилеріңіздің есімі ерекше болғаннан, жақсы мағынаға толы болғаны маңызды.
Толығырақ
Нәрестеге қандай есім қою керек?
  • ерекше
  • қазақтың
  • мағыналы
29. Дұрыс нұсқасын таңдаңыз
Ерекше есімдер Ресейдің Саратов пен Челябинск облыстарында ең жиі кездесетін ерекше есім – Олимпиада. Саратов облысында Олимпиада есімді 65 әйел адам өмір сүреді екен. Оның ең үлкенінің жасы 93 болса, ал ең кішісінің жасы 7-де. Ал, Челябинск облысында 124 адамның аты Олимпиада. 2011 жылы ұйымдастырылған Қысқы Азия ойындары кезінде елімізде туылған 40 нәрестенің есімін Азияда қойған. Сондай-ақ, елімізде ерекше есімдер арасына Саммитбек, Саммитхан, Саммиттерді де кездестіруге болады. Иә, тарихта нәрестенің дүниеге келген күніне байланысты да Наурызбай, Боранбай, Дауылбай, Сәуірхан деп қойған. Алайда, құрметті ата-аналар, сәбилеріңіздің есімі ерекше болғаннан, жақсы мағынаға толы болғаны маңызды.
Толығырақ
  • Нәрестеге ерекше есім қою керек.
  • Дүниеге келген күніне байланысты қою керек.
  • Нәрестеге мағыналы есім қою керек.
30. Әңгіме жүргізіңіз
  • Бот
  • Туған күнге барамын
  • Кеше отызға толдым
  • Иә, ұнайды.
1.

Тілек айту

Пожелать

Тілек айту

Пожелать

ТІЛЕК АЙТУ
л
Л
е
Е
у
У
й
Й
і
І
к
К
т
Т
 
 
а
А
Т
Т
  • Салт дәстүр
  • Тілек айту
  • Қоныс той
  • Есте сақтау
  • Новоселье
  • Запомнить
  • Обычаи и традиции
  • Пожелать

Пожелать

  • Салт дәстүр
  • Тілек айту
  • Қоныс той
  • Есте сақтау

Пожелать

л
Л
е
Е
у
У
й
Й
і
І
к
К
т
Т
 
 
а
А
Т
Т

Пожелать

2.

Есте сақтау

Запомнить

Есте сақтау

Запомнить

ЕСТЕ САҚТАУ
Е
Е
қ
Қ
т
Т
 
 
т
Т
с
С
а
А
е
Е
с
С
у
У
а
А
  • Салт дәстүр
  • Есте сақтау
  • Қоныс той
  • Тосын сый
  • Запомнить
  • Обычаи и традиции
  • Новоселье
  • Сюрприз

Запомнить

  • Салт дәстүр
  • Есте сақтау
  • Қоныс той
  • Тосын сый

Запомнить

Е
Е
қ
Қ
т
Т
 
 
т
Т
с
С
а
А
е
Е
с
С
у
У
а
А

Запомнить

3.

Өткізу

Проводить

Өткізу

Проводить

ӨТКІЗУ
Ө
Ө
т
Т
к
К
з
З
у
У
і
І
  • Өткізу
  • Қоныс той
  • Тойлау
  • Қонақжай
  • Праздновать
  • Новоселье
  • Проводить
  • Гостеприимный

Проводить

  • Өткізу
  • Қоныс той
  • Тойлау
  • Қонақжай

Проводить

Ө
Ө
т
Т
к
К
з
З
у
У
і
І

Проводить

4.

Салт дәстүр

Обычаи и традиции

Салт дәстүр

Обычаи и традиции

САЛТ ДӘСТҮР
л
Л
р
Р
ү
Ү
С
С
ә
Ә
т
Т
т
Т
а
А
 
 
д
Д
с
С
  • Салт дәстүр
  • Есте сақтау
  • Қоныс той
  • Тосын сый
  • Обычаи и традиции
  • Сюрприз
  • Запомнить
  • Новоселье

Обычаи и традиции

  • Салт дәстүр
  • Есте сақтау
  • Қоныс той
  • Тосын сый

Обычаи и традиции

л
Л
р
Р
ү
Ү
С
С
ә
Ә
т
Т
т
Т
а
А
 
 
д
Д
с
С

Обычаи и традиции

5.

Салтанатты

Торжественный

Салтанатты

Торжественный

САЛТАНАТТЫ
а
А
ы
Ы
т
Т
а
А
н
Н
л
Л
т
Т
т
Т
а
А
С
С
  • Шақыру
  • Салтанатты
  • Өткізу
  • Тойлау
  • Приглашать
  • Проводить
  • Торжественный
  • Праздновать

Торжественный

  • Шақыру
  • Салтанатты
  • Өткізу
  • Тойлау

Торжественный

а
А
ы
Ы
т
Т
а
А
н
Н
л
Л
т
Т
т
Т
а
А
С
С

Торжественный

6.

Қонақжай

Гостеприимный

Қонақжай

Гостеприимный

ҚОНАҚЖАЙ
а
А
н
Н
о
О
а
А
ж
Ж
й
Й
қ
Қ
Қ
Қ
  • Өткізу
  • Шақыру
  • Қонақжай
  • Есте сақтау
  • Запомнить
  • Гостеприимный
  • Приглашать
  • Проводить

Гостеприимный

  • Өткізу
  • Шақыру
  • Қонақжай
  • Есте сақтау

Гостеприимный

а
А
н
Н
о
О
а
А
ж
Ж
й
Й
қ
Қ
Қ
Қ

Гостеприимный

7.

Тосын сый

Сюрприз

Тосын сый

Сюрприз

ТОСЫН СЫЙ
н
Н
о
О
ы
Ы
й
Й
с
С
ы
Ы
 
 
с
С
Т
Т
  • Салт дәстүр
  • Қоныс той
  • Тосын сый
  • Есте сақтау
  • Сюрприз
  • Новоселье
  • Запомнить
  • Обычаи и традиции

Сюрприз

  • Салт дәстүр
  • Қоныс той
  • Тосын сый
  • Есте сақтау

Сюрприз

н
Н
о
О
ы
Ы
й
Й
с
С
ы
Ы
 
 
с
С
Т
Т

Сюрприз

8.

Тойлау

Праздновать

Тойлау

Праздновать

ТОЙЛАУ
а
А
Т
Т
й
Й
у
У
о
О
л
Л
  • Қонақжай
  • Тойлау
  • Салтанатты
  • Шақыру
  • Приглашать
  • Гостеприимный
  • Праздновать
  • Торжественный

Праздновать

  • Қонақжай
  • Тойлау
  • Салтанатты
  • Шақыру

Праздновать

а
А
Т
Т
й
Й
у
У
о
О
л
Л

Праздновать

9.

Қоныс той

Новоселье

Қоныс той

Новоселье

ҚОНЫС ТОЙ
т
Т
ы
Ы
н
Н
 
 
о
О
Қ
Қ
й
Й
с
С
о
О
  • Қоныс той
  • Тосын сый
  • Салт дәстүр
  • Тілек айту
  • Пожелать
  • Сюрприз
  • Обычаи и традиции
  • Новоселье

Новоселье

  • Қоныс той
  • Тосын сый
  • Салт дәстүр
  • Тілек айту

Новоселье

т
Т
ы
Ы
н
Н
 
 
о
О
Қ
Қ
й
Й
с
С
о
О

Новоселье

10.

Шақыру

Приглашать

Шақыру

Приглашать

ШАҚЫРУ
а
А
ы
Ы
р
Р
Ш
Ш
у
У
қ
Қ
  • Шақыру
  • Өткізу
  • Қонақжай
  • Салтанатты
  • Проводить
  • Приглашать
  • Торжественный
  • Гостеприимный

Приглашать

  • Шақыру
  • Өткізу
  • Қонақжай
  • Салтанатты

Приглашать

а
А
ы
Ы
р
Р
Ш
Ш
у
У
қ
Қ

Приглашать

Сөздікқор
Салтанатты
Торжественный
Салт-дәстүр
Қоныс той
Новоселье
Салтанатты
Тосын сый
Сюрприз
Өткізу
Салт-дәстүр
Обычаи и традиции
Құрметіне қойылу
Қоныс той
Нарекание именем
Ат, есім қою
Құрметіне қойылу
Назвать в честь (кого-то)
Тілек айту
Салтанатты
Пожелать
Тілек айту
Тойлау
Праздновать
Құрметіне қойылу
Шақыру
Приглашать
Тойлау
Өткізу
Проводить
Тосын сый
Салтанатты
Гостеприимный
Қонақжай
Есте сақтау
Запомнить
Ат, есім қою

Поздравляем!

Урок закончен

Грамматиика

Өткен шақ

Барыс септік (қимылдың қай жаққа бағытталғанын білдіреді)

Сұрақтары: кімге? неге?

Қосымшалары: -ға/-ге, -қа/-ке

Барыс септігіндегі сөз қимылдың кімге, қай жаққа бағытталғанын білдіреді.

Жедел өткен шақ сөйлеп тұрған сәттің алдында ғана орындалып, болып өткен іс-әрекетті білдіреді.

Жедел өткен шақ етістік түбіріне -ды/-ді, -ты/-ті жұрнағының жіктелуі арқылы жасалады.

Мысалы: Ауылдан кеше келіпті. Кітапханада  кешке дейін отырды. Досыма телефон соққан едім. 



Ауыспалы осы шақ

Ауыспалы осы шақ тұрақты, дағдылы және қайталанып отыратын іс-әрекетті білдіреді.

Етістіктің ауыспалы осы шағы етістікке көсемшенің -а/-е/-й жұрнақтары жалғану арқылы жасалады.

Мысалы: құс ұшады, адам сөйлейді т.б.

Нақ осы шақ (Күрделі түрі)

Нақ осы шақ қимылдың дәл сөйлеп тұрған кезге сәйкес келуін көрсетеді.

Мен қазір кітап оқып отырмын.

Мен туған күнге бара жатырмын.

Нақ осы шақтың күрделі түрінің жасалуы 



Өткен шақ

Жедел өткен шақ сөйлеп тұрған сәттің алдында ғана орындалып, болып өткен іс-әрекетті білдіреді.

Жедел өткен шақ етістік түбіріне -ды/-ді, -ты/-ті жұрнағының жіктелуі арқылы жасалады. Мысалы: Ауылдан кеше келіпті. Кітапханада  кешке дейін отырды. Досыма телефон соққан едім.

Жалғаулық шылау

-да/-де, - та/-те шылаулары сөзбен сөзді, сөйлем мен сөйлемді байланыстырады.

-да/-де, - та/-те шылаулары өзі байланысатын сөзден кейін келеді.

 Бұл дәптер де менікі. Мен де туған күн өткіземін.

 Келер шақ

Мақсатты келер шақ қимылдың жасалу мақсатын білдіреді. Мақсатты келер шақ етістіктің түбіріне есімшенің -мақ/-мек, -бақ/-бек, -пақ/-пек жұрнақтарының жалғануы арқылы жасалады. 

Жатыс септігі

 

Жатыс септігінің сұрақтары: кімде? неде? қайда?

Қосымшалары: -да/-де, -та/-те

Жатыс септігі іс-қимылдың орнын, мекенін білдіреді


Есімше

Есімше – сын есімге де, етістікке де тән белгілерді қамтитын және заттың қимылға қатысты сипатын білдіретін етістіктің ерекше бір түрі.


Етістік + -ған/-ген,-қан/-кен

 -атын/-етін,-йтын/-йтін

-ар/-ер,-р

-мақ/-мек,-бақ/-бек,-пақ/-пек

                 -ушы/-уші 


Ырықсыз етіс
 

Ырықсыз етіс – қимыл-әрекеттің өздігінен орындалғандығын білдіретін етістің түрі. Мұнда қимыл иесі (субъекті) амал-әрекетке қатыспайды, қимыл өзінен-өзі жасалғандай болып көрінеді.

Жасалу жолы: Етістік + -ыл/-іл/-л