Орта ғасырда атақты ғалымдар, ойшылдар, энциклопедиялық білігі бар ұстаздар Орта Азияда және Қазақ жерінде де жетерліктей болған. Олардың ішінде сол кезеңнің өзінде атақтары бүкіл жер дүниесіне тараған Әл-Хорезми, Әл-Бируни, Әл-Фараби, Абу Али Ибн Сина, Өтейбойдақ Тілеуқабылұлы бастаған ғалымдардың зерттеу еңбектерінің осы күнге дейін сақталуы осының дәлелі.
Әл-Фарабидің көпке танымал болған медициналық трактаттары бар. Ондағы фәлсафалық-медициналық түсінігінде табиғи өнім: от, су, ауа, жер болып келетін төрт элементтен құралады деген. Сондықтан медициналық дәрілердің құрамын суық, ыстық, құрғақ және сулы деп төртке бөлген. Сонымен қатар Әл-Фараби медициналық-пәлсапалық ілімінде былай дейді: "Медицина – тәжірибеден туындаған ілім, өзіне сай белгілі заңдылықтары, аурудың түріне лайықты оның неден пайда болатынын, қалай емдеу керектігін анықтап, адам тәнінің сау болуы үшін күрес жүргізетін сала" дейді.
Келесі тұлғамыз Ибн Сина парсы княздықтарында сарай дәрігері болып қызмет атқарған. Сол кезде Еуропаның дәрігер ғалымдарының өзі оны ерекше құрмет тұтқан. Оның бізге дейін жеткен ең басты еңбегі – 5 бөлімнен құралған "Медицина канондары" кітабы.
Толығырақ